Dé oplossing voor natuurvriendelijk isoleren is in zicht!

De discussie rond vleermuizen en spouwmuurisolatie speelt al jaren. Deze dieren zijn niet alleen fascinerend, maar ook beschermd want vleermuizen dragen bij aan onze biodiversiteit door bijvoorbeeld insectenpopulaties onder controle te houden. Veel vleermuizen vinden beschutting in spouwmuren, waardoor isoleren lastig kan worden. Gelukkig biedt de nieuwe eDNA-techniek een mogelijke oplossing die isolatie én natuurbescherming combineert.

Vleermuizen in de spouwmuur

In Nederland zijn vleermuizen wettelijk beschermd. Deze nachtdieren gebruiken vaak spouwmuren als rustplaats, vooral in oudere huizen. Dit kan voor huiseigenaren en isolatiebedrijven tot flinke obstakels leiden: voor elke isolatieklus is namelijk een grondig ecologisch onderzoek nodig, vooral in de zomermaanden wanneer vleermuizen actief zijn. Deze verplichting kan isolatieprojecten vertragen en kosten verhogen, wat soms leidt tot frustratie bij huiseigenaren die hun woning willen verduurzamen.

Het is namelijk zo dat bij natuurvriendelijk isoleren het hele jaar door geïsoleerd worden, mits de spouw vooraf “natuurvrij” is gemaakt, wat inhoudt dat vleermuizen en vogels uit de spouw zijn vertrokken. Isolatiebedrijven werken hierbij volgens de natuurkalender:

• Winterperiode (1 november – 1 maart): Tijdens de winterrust van vleermuizen mag de spouw alleen geïsoleerd worden als deze vóór 1 november natuurvrij is gemaakt.
• Kraamperiode (1 april – 1 augustus): In deze maanden is het natuurvrij maken of isoleren verboden, tenzij de spouw vóór de kraamperiode al natuurvrij was gemaakt.

Natuurkalender

Wat kan eDNA voor isolatieprojecten betekenen?

De komst van de eDNA-techniek brengt verandering. In plaats van vleermuizen fysiek op te sporen, maakt eDNA gebruik van DNA-sporen die vleermuizen in hun omgeving achterlaten, bijvoorbeeld in in- en uitvliegopeningen van spouwmuren. Deze methode is niet alleen veel sneller en kosteneffectiever, maar ook diervriendelijker. Met één monstername kan een compleet beeld verkregen worden van de aanwezige soorten, zonder verstoring van de dieren zelf. Dit maakt het mogelijk voor huiseigenaren dat ze hun woning het hele jaar door kunnen isoleren, zonder seizoensbeperkingen. Dit komt doordat eDNA sneller bevestigt of de spouwmuur vleermuisvrij is, waardoor het wachten op specifieke seizoenen zoals de winterrust of kraamperiode overbodig wordt.

Nieuwe richtlijnen onderweg

Als eDNA als officiële methode wordt erkend, wordt het opgenomen in de Omgevingsregeling (dit is een set regels die beschermde diersoorten, zoals vleermuizen, rondom bouwprojecten beschermt) waardoor het ecologische onderzoek verplicht wordt versneld. Dit zou betekenen dat voor elk isolatieproject, van dak- tot spouwmuurisolatie, geen uitgebreide veldbezoeken meer nodig zijn. Daarnaast worden er door de overheid soortmanagementplannen (SMP’s) per regio ontwikkeld, die preventief vleermuispopulaties monitoren. Op termijn kan dit ook voor vleermuizen bescherming bieden, terwijl het isoleren van woningen op grote schaal eenvoudiger wordt.

Waarom eDNA een gamechanger is voor de isolatie sector

Het mooie van de eDNA-techniek is dat het isolatie en natuurbehoud in balans brengt. Geen gedoe meer met seizoensgebonden beperkingen, lange wachttijden of hoge kosten voor ecologische onderzoeken. Huiseigenaren kunnen er straks op vertrouwen dat hun isolatieproject zonder obstakels uitgevoerd kan worden, met respect voor de natuur.

Bij De Vries Isolatie zijn we al bezig met het testen van deze innovatieve techniek, in samenwerking met de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO). De eerste resultaten zien er veelbelovend uit: met deze methode kunnen we snel en nauwkeurig vaststellen of er vleermuizen in spouwmuren aanwezig zijn zonder verstoring. We verwachten dat deze techniek begin 2025 beschikbaar zal zijn in heel Nederland, waardoor isoleren nog gemakkelijker en diervriendelijker wordt!

Wil je meer weten of advies in winnen over dit onderwerp? Neem hier vrijblijvend contact op met één van onze experts.